Mahatsak urte amaierako tradizio errotuarekin lotzen baditugu ere, neguarekin  identifikatzen ditugulako, udako azken astinaldian lehen mahatsez goza dezakegu.

Mahatsa mahatsondoaren fruitua da eta antzinako Egiptotik ezagutzen da baina grekoak eta erromatarrak izan ziren mahasgintzan hasi zirenak.

3.000 espezie baino gehiago daude bi multzo handitan banatuta: mahaiko mahatsa, zapore gozoagoa duenez, zuzenean kontsumitzeko erabiltzen dena – ezagunenak Moscatel, Albillo edo Vinalopó dira –; eta mahats ardogilea, garratzagoa delako ardoa egiteko erabiltzen dena. Mahats bilketa irailetik azarora arte luzatzen da, beraz, dastatzeko garai aproposa da.

Perla energetiko txikiak

Mahatsak erraz asimilatzen diren karbohidrato kopuru handiagatik nabarmentzen dira (sakarosa, glukosa eta fruktosa), beraz, energia-iturri on baten aurrean gaude. Hori bai, diabetesa duten pertsonek kontuz ibili behar dute fruta honek azukre asko baitu.

Bestalde, antioxidatzaileetan (resveratrol) aberatsak dira, sistema immunea mantentzea eta gaixotasun degeneratibo batzuk (kardiobaskularrak) arrastoan sartuta izatea ahalbidetzen dutenak. Mahatsak %80 ura dira eta zuntz asko dutenez (batez ere azalarekin eta pipitekin jaten badira), fruta garbigarria ezin hobeak dira.

Era berean, mahatsak B6 bitaminaren iturri ona dira; zeharo garrantzitsua energia lortzeko prozesuetan eta haurdunaldian fetuaren nerbio-sistema zentrala garatzeko.

Azkenik, mineralen kontzentrazio handiagatik nabarmentzen ez bada ere, horietako baten proportzioagatik nabarmentzen da. Potasioa, magnesioa, kaltzioa, burdina eta sufrea nabarmentzen dira.

Fruta aberats honekin gozatzeko bi iradokizun: fruitu lehor eta mahats cumble-a eta mahatsa ardo beltzean.