
Elikadura osasungarria
D bitaminaren garrantzia udazkenean
D bitamina gure gorputzerako funtsezko mantenugaia da. Bizitzeko funtzio garrantzitsuak betetzen ditu, hala nola hezurrak eta hortz-haginak indartsu mantentzea, infekzioen aurkako defentsak ere bai, eta muskuluak, sistema immunologikoa eta gogo-aldartea egoera onean manten daitezen laguntzen du.
Normalean bitamina gisa ezagutzen den arren, hormona funtzioa ere badu bere egoera aktiboan (kaltzitriola), gibelean eta giltzurrunetan gertatzen den hainbat eraldatze-faseren ondoren sortzen dena. Bi modutan ageri da, batez ere, D bitamina:
- D2 bitamina (ergokaltziferola): Zenbait landare eta aberastutako elikagaitan aurkitzen da.
- D3 bitamina (kolekaltziferola): Animalia-jatorriko jakietan aurkitzen da, eta larruazalean sortzen da, eguzkiarekiko esposizioarekin.
Bitamina hau eskuratzeko hainbat modu dagoen arren, gizakiarentzako iturri nagusia da eguzki-argiaren erradiazio ultramorearen absortzioaren bitartez. Horregatik, eguzki-argi urriko hilabeteetan, dela udatik negurako ordu-aldaketagatik edo eguraldia euritsua edo lainotsua izan ohi delako, zailagoa izaten da D bitamina xurgatzea, eta eskasia-kasu ugari egoten da.
Osasuntsu egoteko eta funtsezko mantenugai hau eskuratzeko, badaude eraginkorrak izan daitezkeen moduan, eguzki-izpiak urri direnean.
- Nahiz eta beti azpimarratzen dugun oso garrantzitsua dela eguzki-babesa erabiltzea, gomendagarria da aurpegia, lepoa, besoak eta eskuak egunean 30 bat minutuz eguzkitan jartzea inolako babesik gabe, eguzki-babesak eragotzi egiten baitu UVB izpiak xurgatzea. Ordu erdi hori igaro ondoren, funtsezkoa da eguzki-babesa ematea, 30 edo 50 babes-faktoreduna, eguzkitan jarriko ditugun gorputz-atal guztietan.
- Dieta bidez hartutako D bitamina kopuru txikia den arren, badaude mantenugai horren kopuru nabarmena duten jaki gutxi batzuk. Arrain koipetsuak, hala nola izokina, sardinak eta berdela; arrautzak eta gibela eta aberastutako elikagaiak, batez ere esnekiak. Hala ere, jaki horiek emango diguten D bitamina kopurua oso txikia da.
- Horregatik, eguzki-argi faltagatiko D bitamina eskasia gertatzen den kasu askotan, erremediorik onena osagarri farmakologikoak eta elikadura-osagarriak izaten dira, izokin-olio kapsulak, esaterako.
Prest al zaude hotzari bizitasunez aurre egiteko?